Elimelech z Leżajska
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Miejsce pochówku | |
Wyznanie |
Elimelech Weissblum z Leżajska (ur. 1717 w Tyczynie[1], zm. 11 marca[2] 1787 w Leżajsku)[3] – rabin żydowski, jeden z pierwszych cadyków w historii judaizmu, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli chasydyzmu.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był uczniem, a później następcą Dow-Bera z Międzyrzecza.
Ożenił się w Sieniawie ze Sprincą (Esperanzą), córką rabina Aarona Rokacha Margoliota i krewną rabina Eleazara Rokacha. Po kilku porodach zmarła ona przedwcześnie. Mieli pięcioro dzieci, których imiona brzmią: Elazar, Eliezer Lipa, Jaakow, Mirisz i Esther Etel. Po śmierci Sprincy Elimelech ponownie wstąpił w więzy małżeńskie, żeniąc się z córką rebego Jakowa Margoliota, Gittel[4].
Po latach wędrówki i nauczania w I Rzeczypospolitej, w 1772 osiadł w Leżajsku. Uczniami Elimelecha byli m.in. Jakub Icchak Horowic, Naftali z Ropczyc i Menachem Mendel z Rymanowa.
W 1787 r. napisał dzieło Noam Elimelech (pol. „Łagodność Elimelecha”), jedno z podstawowych dzieł chasydyzmu[5]. W dziele tym umieszczał wiele gwiazdek (asterysków) nad wyrazami, które miały oznaczać nieokreślone i ograniczone znaczenie słów drukowanych. Jeden z rabinów powiedział, że gwiazdy na niebie są tylko komentarzem do gwiazdek w Noam Elimelech.
Stworzył również siedemnastopunktową listę (rodzaj poradnika) mającą zwykłym ludziom pomóc stać się lepszymi i żyć religijnie.
Jego postać obrosła wieloma legendami. Miał on rzekomo leczyć nieuleczalnie chorych i rozmawiać ze zwierzętami[6].
Rocznica jego śmierci, 21 dnia żydowskiego miesiąca adar, gromadzi przy jego ohelu w Leżajsku tysiące chasydów z całego świata[7].
Po śmierci Elimelecha cadykiem w Leżajsku został jego najstarszy syn Elazar (?-1806), a ostatnim z leżajskich cadyków był syn Elazara, Naftali (?-1844)[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rebbe Elimelech Lipman (Weisblum) of Lizhensk [online], geni_family_tree, 11 marca 2024 [dostęp 2024-03-30] (pol.).
- ↑ Leżajsk: Żydzi z całego świata modlą się przy grobie cadyka. [dostęp 2021-11-01]. (pol.).
- ↑ Biography of Rabbe Elimelech of Lizensk. Rabbi Elimelech of Lizensk [online], lizensk.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
- ↑ Biography of Rabbe Elimelech of Lizensk [online], lizensk.com [dostęp 2021-11-01] (ang.).
- ↑ Introduction to Noam Elimelech. [dostęp 2006-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-18)]. (ang.).
- ↑ Ohel-cadyk Elimelech z Leżajska. [dostęp 2014-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-25)].
- ↑ Elimelech. [dostęp 2007-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-22)].
- ↑ [1], akapit dot. roku 1772
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Martin Buber, Opowieści chasydów, uwagami i posłowiem opatrzył Paweł Hertz, W Drodze, Poznań 1989, s. 167-172, passim, ISBN 83-85008-90-X.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Filmy i informacje z wizyt chasydów w Leżajsku. aord.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-20)].